۱
همینطور که در کشورهای اروپایی، مکان هایی وجود دارد که آسیا را برای مردمان شهرشان متصور میکند. ایران هم بناهای زیادی دارد که الهام گرفته از معماری غرب است.
بنای معروف عمارت دبیرالملک که با طراحی بی نظیر و با تزیینات اروپایی و زیباییش، در مرکز تهران و در محله تاریخی عودلادجان جا خوش کرده است، جزو همین بناها و معماری های معروف به شمار می آید.
هر قسمتی از این عمارت، روایت کننده بسیاری از قصه ها برای بازدیدکنندگان است. این عمارت خاص و دیدنی، امروز در قسمت پیشنهادات ایرانگردی در تمام سایت های گردشگری به چشم میخورد .
اما حکایت این است که این خانه در ابتدا به میرزا محمد حسین خان فراهانی تعلق داشته است. میرزا محمد حسین خان یکی از مربیان و کارگزاران دستگاه مستوفیگری قاجار بوده و چندین سال هم منشیگری امیرکبیر را کرده بود و به همین واسطه لقب دبیرالملک را به او داده اند.
این عمارت تاریخی در منطقه سرچشمه، در تهران واقع شده و از حیث معماری در دسته آثار ارزشمند استان تهران محسوب میشود.
این خانه در حدود ۱۴۰ سال قدمت دارد که تاریخ ساخت آن به زمان قاجار برمیگردد. کارشناسان هم معتقدند که، براساس اسناد تاریخی، ساخت خانه دبیرالملک مربوط به اواسط دوران قاجار است.
این بنا در محله ای به نام باغ امین، و در مرکز محله قدیمی عودلاجان، که از مهم ترین، با ارزش ترین و تاریخیترین بخش های شهر تهران است، قرار دارد.
پس از مدتی به دلیل اینکه دبیرالملک، عمارت خودش را در این کوچه ساخته بود، نام این کوچه به میرزا نصیرالدوله خان دبیرالملک تغییر پیدا کرد و این اسم در نقشه دوران ناصری از تهران نیز قابل مشاهده است.
میرزا محمد حسین خان در دوران وزارت میرزا تقیخان به مدت ۴ سال و در سِمَت منشی به او خدمت کرد و در زمان وزارت امیرکبیر هم خدمات زیادی ارائه کرد. دبیرالملک در زمان کوتاهی، وزیر داخلی حاکم اراک گشت و حتی فعالیتهای خودش را مدتی با تولیت آستان قدس رضوی، را به عهده گرفت.
۲
با اینحال او در سال ۱۲۷۸ مقاله ای منتقدانه نوشت که خیلی به مذاق حکومت خوش نیامد و مدتی هم از طرف ناصرالدین شاه مورد بدگویی و بیمهری قرار گرفت.
از این صحبت ها که بگذریم، سخن خانه در این مجال خوش تر است…
باید گفت که در ساخت خانه دبیرالمک، از معماری غرب و اروپایی الهام زیادی گرفته شده و علت آن هم بسیار روشن است و آن هم سفرهایی بود که پادشاهان قاجار، به اروپا داشتند؛ این فرصت برای آنها محیا شد تا با استفاده از سبک غربی و اروپایی بتوانند، ایده های جدیدی را برای سبک ساخت و ساز بناها تبدیل به عمل کنند. پس در این دوران معماری خانهها و بناها به سبک ترکیبی اروپایی و ایرانی بسیار رایج شد.
در معماری این خانه که ترکیبی است، ما با یک ساخت و ساز کاملا متقارن طرف هستیم.
برای مثال، اتاق شاهنشین در وسط بنا قرار دارد و دیگر ساختمان های فرعی، در کنار یا پشت سر بنای اصلی قرار گرفتهاند. این همگرایی و تقارن را حتی میتوانید در راهپلهها و درهای و پنجرهها مشاهده کنید. تزیین و آرایش این خانه هم طبیعتا از روش همین معماری پیروی میکند.
حوضی که در وسط حیاط قرار دارد، مستطیل شکل به رنگ زرد و نارنجی است؛ این رنگها در دوران قاجار بسیار استفاده میشد. سعی شده بود که یک خانه تمام ایرانی ساخته نشود و یک ترکیب زیبا از شرق و غرب باشد.
اما خانه دبیرالملک پس از سالیان طولانی، یعنی در سال ۱۳۸۴ به عنوان یکی از آثار میراث فرهنگی به ثبت ملی رسید و طبق معمول شهرداری مالک بنا شد و پس از مالکیت تصمیم به به بازسازی و مرمت آن عمارت گرفت.
اگر سریال دکتر قریب را دیده باشید، این خانه برایتان آشنا است. چرا که قبل از بازسازی در سال ۸۴ خانه دبیرالملک لوکیشن سریال روزگار قریب بود.
این بنا از سال ۱۳۸۵ الی ۱۳۸۷، توسط استاد امرالله سلیمی بازسازی و مرمت شد و در نهایتا در اسفند ۱۳۸۷ افتتاح گردید.
وضعیت این بنا تا مدتی طولانی، نامشخص بود و امکان بازدید هم برای عموم فراهم نبود، اما امروزه این خانه زیبا، یکی از ادارات زیرمجموعه شهرداری است و در ساعات اداری امکان بازدید برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است.
اگر از ترافیک و شلوغی هایش بیزارید، با یک خط مترو به بهارستان بروید و از این خانه زیبا دیدن کنید.
جاویدو در زمینه تولید محتوا و ساخت تیزر برای فروش خانه و ملک و همچنین کارشناسان فروش فعالیت می کند.
شماره تماس: ۸۸۸۹۸۳۸۳
طراحی شده با ❤ در 1401 خورشیدی